Tambourinen arma bizitakoa kontatzea eta isilduak direnak agerian uztea izan da. Beranduegi izan gabe lekukoa pasatzen du eta jakilego hau uzten du ondokoentzat, norbaitek jarraituko duelakoan memoriaren lana. Ikuspuntu feminista batetik adierazi nahi izan du iparraldeko emazte gazte baten bizia hegoaldeko militante baten ondoan. Maitasunak alaitua eta heriotzak goibeldu gaztetasuna! Bere liburuaren bidez ere, garai hartan euskara eta Euskal Herriak bizirauteko izandako zailtasunak ez ditu ahaztu.

El feminismo materialista desarrolla una crítica a la cosmovisión idealista y biologista del género y la sociedad. Las mujeres no están oprimidas por la biología o por valores culturales, sino por las relaciones materiales de producción. En este sentido, para Christine Delphy la división sexual del trabajo es eso, división de trabajos, no de tareas, y los trabajos comportan, como parte integrante de su definición, la relación de producción, es decir, la relación del productor con el producto.

Belaunaldi aldaketa bat gertatu dela, egungo gazteek ez dakitela onpromisoa zer den, ez dagoela etorkizun desiragarri posiblerik, abertzaletasuna eta komunitatea ahuldu egin direla…horiek eta gisakoak maiz entzun ditugu azken urteetan.

Genero berdintasunaren aldeko borrokan gizonen lekua zein den erantzuteko aukeratu dute Elkar argitaletxearen ‘Eskafandra’ bildumaren zazpigarren lan hau. R.W. Connell soziologo australiarraren ‘Masculinities’ euskaratu du Ane Garcia Lopezek. Maskulinitatearen kontzeptuaren inguruan hausnartzen duen eta lehen aldiz ‘maskulinitate hegemonikoa’ kontzeptua jasotzen duen ikerketa lan hau euskarara ekarrita euskal gizartean «eskema batzuk apurtuko lituzke», Garcia Lopezen hitzetan.

Richard Nixon AEBetako presidente izan zenean gertaturiko eskandalu politikoa izan zen, haren kontseilari batzuen kontrako salaketa eta haren dimisioa ekarri zituena. Alex Gregory eta Peter Huyckek sortu eta idatzitako drama politikoko bost atalez osaturiko telesail bat da, [euskaraz Etxe Zuriko Iturginak], David Mandelek zuzendua, Egil Krogh eta Matthew Kroghen Integrity 2007 liburuan oinarrituta.

Australiako gobernuaren zirrikituak desmuntatu egiten dira entzuleen aurrean, politikan elkartzen diren identitate desberdinak agerian utziz. Gizon zuriz inguratutako esparru politikoan emakumea izatea ez da erraza eta emakume indigena izateak are konplexuagoa egiten du egoera. Oraindik ere generoaren intersekzionalitateari, etniari eta sexu-orientazioari buruz hausnartu behar denean. Unibertso politikoari begirada bat ematea genero-ikuspegi fresko eta distiratsu batetik.

Historia honetan bi arnas kontatzen dira; Iratxe Sorzabalena eta Mari Nieves Diazena, bere amarena. Biek ala biek, bakoitzak bere modura, torturak eragiten duen arnas falta sufritu dute, beste hainbat sufrikariorekin batera. Lehenak, bere azalean pairatu du bizitzarekiko behin-behineko etena. Bigarrenak, berriz, bere parte izan zen alabaren gorputzean. Bi arnas ikusezin horiek ikustarazi nahi ditu historia honek, bi itolarri horiek, sufrimendu bikoitz hori. Kasu honetan, amaren ahotik eta bizipenetatik, baina alabak bere azalean sufritutakoa ardatz hartuta, eta ahal den neurrian Iratxeren ahotsa ere entzunaraziz.

Euskal Herriko torturaren errealitatean sakontzen duen dokumentala, batez ere marka fisikorik uzten ez duen horretan arreta jarriz eta KREIren txosten ofizialari jarraituz. Euskal Autonomia Erkidegoan 1960-2014 artean izandako tortura eta tratu txarrak ikertzeko proiektua. Eusko Jaurlaritzak egin zuen, Bake eta Bizikidetza Planaren esparruan, eta estatistikei oso lotuta dago. Azken urteetan, Euskal Herrian dokumentatutako 4.113 tortura kasu polizial, % 73 Franco hil ondoren, eskualdean zeuden gorputz guztietako agenteek exekutatuak: polizia Nazionalak, Guardia Zibilak eta Ertzaintzak.

Unai Iturriaga eta Harkaitz Cano gidoilariek eta Joseba Larratxe ‘Josevisky’ marrazkilariak arauari itzuri egin diote Mikel Laboa heterodoxoari dagokionez, komiki-liburuan. Bere kantuak irudi bilakatu dute eta kontutan hartu dituzte Laboaren katarsirako gaitasuna, garai baten kronika, soiltasunaren apologia, surrealismoa, hizkuntzak eta generoak gainditzeko zeukan sena.

Axut eta Artedrama antzerki konpainiek elkarlanean Zaldibarko zabortegiko artedrama sortu duten azken lana da. Pandemia, heriotza, drama, lana, luizia, mina, angustia, mugak, neurriak, grinak, maitasuna, sendia, inauteria. Harkaitz Canok eta Ximon Fuchsek elkarrekin idatzi dute testua eta Ander Lipus, Maite Larburu, Manex Fuchs, Ruth Guimera, Eneko Gil, Ane Sagüés eta Jon Ander Urresti. Dantzaria, irrati-esataria, Zaldibarko langileak, politikariak, enpresariak... gorpuztu dituzte antzeslana.

Bertsoaren bueltan elkartu ziren lau gazteak; eurek dioten bezala, lagun talde batek sortutako ordubete inguruko ikuskizuna da. Baina, bertsoa ez ezik, gaztetasuna eta marika eta bollera izatea ere badira obraren ardatz nagusiak. Begirada horretatik, ikusleari galderak eragin, barruak erre eta gorputza mugitzen dio eRRek, bitasunari su emateak deserosoa izan behar baitu ezinbestean.

Netflix plataformako Bridgerton telesaila ikusita sortutako galderek bultzatu dute obra sortzera. Hori da antzezlanaren abiapuntua. Ondoren feminismoa ardatz hartuta, umorez blaitutako bidaia batean murgilaraziko gaituzte, sakonean patriarkatua kuestionatzen duten hainbat hausnarketa bultzatuz: fikzioak gugan izan dezakeen eragina, genero rolak, maitasun erromantikoa, maskulinitate ereduak...