Ibrahima Balde Euskal Herrira ia kasualitatez iritsi den gazte ginearra da. Irungo Harrera Sareak lagundu bitartean ezagutu zuten elkar Amets Arzallusek eta berak. Konfiantza harremana eraikita, eta Ibrahimak gauzak kontatzeko duen moduak, poetikak, txundituta, bere istorioa kontatu eta liburu batean biltzeko proposamena egin zion Arzallusek.

Amatasunaren beste aldea erakutsiko digu gordin. Ilargia bezala, gehienetan alde onez hitz egiten baita, argitasunaz eta edertasunaz, baina apenas ilargiaren beste aldeaz, horren atsegina ez den horretaz. Paraleloan sorkuntza literarioaren gora beherak ere azalduko zaizkigu. Katixa Agirrek istorio tragiko horren bidez sorkuntzari buruzko hausnarketak egiten ditu, luzaroan gogoratzeko modukoak.

Slavoj Žižek filosofo esloveniarra zirtolari eta kementsu dator beste behin ere. Pan(dem)ic! zen jatorrizkoan, eta euskarazkoak gorde du izenburuko hitz-jokoa, izua izan baita pandemiarekin batera etorri denetako bat. Estilo arin eta bizian, koronabirusak bistan utzi digun munduaren analisi zorrotz bat egiten du saiakera labur honetan, eta, finean, galdera “sinple” bat: zer egin behar dugu orain, barbarismoa ezarri, ala komunismoa aldez edo moldez berrasmatu?

Euskal Herriko historia emakumeen bitartez. Kutsu literarioko azterlana da, artxibo lan zorrotzari jarraitu diona. Dibulgaziozko lana izanik, tonu hotzagoa estilo narratiboagoarekin nahasten da, kronika lirikarekin, zer kontatzen den arabera, irakurketa atsegina eginez. Horrela, zenbait emakumeren bizitza ezagutarazte hutsetik harago, historia kolektibo bat eraikitzeko oinarriak jartzen dituzte, Euskal Herriko iruditeria zimenduetatik eraberritzeko asmoz.

Lakaben (Nafarroa) dagoen pinudi bati erreparatuz, naturaren zaintzari eta haren kontrako biolentziari buruzko hausnarketak bistaratzen ditu Maddi Barberrek eta Marina Lameirok egindako azken dokumentalak.

Sofia eta Louise lizentziadun berriak dira. Laster ikusiko duzu, ilusioz eta itxaropenez betetako lanbidea izan arren, haiek aurre egin behar dietela ospitale baten eguneroko lanaren erronkei, osasun-arreta eskasa eta arazoz betea duen sistema batean.

Krisi ekonomikoaren tragedia bat antzinako Greziaren zentzuan. Krisiak Greziako ekonomiari nola eragin zion eta gobernu berriak, EBk ezarritako neurri gogorren aurka nola altxatu zen azaltzen du, Costa-Gavrasek zuzendutako filmak. Yanis Varoufakis, Greziako finantza ministro izandakoaren memoria politikoetan oinarrituta dago.

Ibrahima Balderen bizitzaren kronika da antzezlan hau, hark ahoz kontatua, Amets Arzallusek idatziz jasoa, Timberlake Wertenbaker antzerki-idazleak ingelesera itzuli eta Artedramak antzerkira egokitua. Sambou Diaby da protagonista, bera da Ibrahima Balde gorpuzten duen aktorea eta Mikel Kayek eta Eihara Irazustak pertsonaia bat baino gehiago jokatzen dituzte, Ander Lipusekin batera.

Komikia memoriari buruzko dokumentu historiko hunkigarria da, eta biktimen labirintoa zeharkatzen du, haien duintasunagatik, memoria berreskuratzeko eta amnesiari aurre egiteko. Kazetaritza-edukia duten eta iragana eta oraina trukatzen dituzten irudi koordinatu horiek bisualki txundigarriak dira.

Komiki honen orrialdeak Portugalen 1974ko apirilaren 25eko Iraultzaren aurreko eta ondorengo urteetan murgiltzen gaitu, José Novo, Estatuaren diktaduran Lisboako periferian hazi zen gaztearen bidez. Testigantzak eta fikzioa nahasten diren heinean musikak, liburuek, ideia klandestinoek eta askatasun nahiak bustitzen dituzte eleberria.

Komiki-kazetaritzaren ildoan aitzindaritzat jotzen da liburua: palestinarrek 1990eko urteetan bizi zuten egoera erretratatu zuen Joe Saccorenek eta orain, Julen Gabiriak komikia euskaratu eta Astiberri argitaletxeak plazaratu du.

Marjane Satrapi ilustratzaile irandarrak komikia honetan, Irango Iraultza islamikoa kontatzen du lehen pertsonan, garai hura bizi izan zuen haurraren begietatik, eta gero ere kontakizun autobiografikoarekin jarraitzen du, Europako ikasaldia, Iranera itzultzea eta abar deskribatuz.